น้ำคือชีวิต น้ำในพื้นที่ จ.แพร่

วันที่ 18 เมษายน 2563 ในฤดูร้อนผนึกกับความแห้งแล้งในพื้นที่ จังหวัดแพร่ ก็เป็นอีกปัจจัยหนึ่ง ทาง ดร.กานต์เปรมปรีด์ ชิตานนท์ ผู้ว่าราชการจังหวัดแพร่ ได้ให้ความสำคัญไม่ยิ่งหย่อนกว่าการควบคุมและเฝ้าระวังการติดเชื้อโรคติดต่อ เชื้อไวรัสโควิด-19 

ในพื้นที่จังหวัดแพร่ได้มีโครงการใหญ่ๆกับการก่อสร้างสถานที่กักเก็บน้ำในระดับบรรจุพันล้านลูกบาศก์เมตร หลายๆท่านคงจำกันได้ดีนั้นคือโครงการการก่อสร้าง แก่งเสือเต้น ในพื้นที่ตำบลสะเอียบ อำเภอสอง จังหวัดแพร่ เป็นจุดเริ่มต้นของความขัดแย้งพื้นที่หลายๆพื้นที่เรื่องน้ำและหลายๆด้าน เช่น การจัดตั้ง มหาวิทยาลัย ในพื้นที่จังหวัดแพร่ โรงไฟฟ้าชีวมวล โรงผลิตอาวุธปืน และอื่นๆ ในเวลานี้ไม่สามารถที่จะเรียกร้องกลับคืนมาได้ สิ่งที่ชาวจังหวัดแพร่ จะสัมผัสได้ไม่นานเกินรอ คือโครงการอ่างเก็บน้ำแม่แคม อันสืบเนื่องมาจากพระราชดำริ ตั้งอยู่ในตำบลสวนเขื่อน อำเภอเมือง จังหวัดแพร่ จากสถานการณ์น้ำในพื้นที่จังหวัดแพร่ ที่มีแม่น้ำสายหลักคือแม่น้ำยม ที่มีสายน้ำที่ไหลเชียวและจำนวนมหาศาล ในยามฤดูฝน แต่ไม่ถึง 10 วันหรืออาจจะมากกว่านี้ไม่เท่าไหร่ น้ำมหาศาลดังกล่าวก็อันตรธานหายไปไหลไปยัง จังหวัดสุโขทัย, พิษณุโลก, พิจิตร และไปรวมตัวกันเป็นแม่น้ำเจ้าพระยา มามองดูชาวจังหวัดแพร่ได้รับประโยชน์จากมวลน้ำมหาศาลเหล่านั้นหรือไม่ 

ถึงฤดูยามหน้าแล้ง ในพื้นที่จังหวัดแพร่ ก็ได้รับความเดือดร้อนไปทั่ว นั้นคือสายแม่น้ำหลักคือแม่น้ำยมไม่มีเขื่อนสกัดน้ำไว้ในยามฤดูน้ำไหลหลาก แต่ความโชคดีในพื้นที่จังหวัดแพร่ยังมีแม่น้ำสาขา ที่น้ำไหลลงมาจากภูเขา (ดอย) อยู่หลายสายสาขาแต่สุดท้ายก็พร้อมใจกันไหลลงสู่แม่น้ำยมทั้งสิ้น จึงมีที่ไปที่มาของพระราชดำริ ในพระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ได้เสด็จพระราชดำเนินทอดพระเนตรโครงการอ่างเก็บน้ำห้วยเปาะ ตามพระราชดำริ เมื่อวันที่ 23 กุมภาพันธ์ 2525 และทรงเยี่ยมราษฎร ณ.บริเวณอ่างเก็บน้ำห้วยเปาะในท้องที่บ้านลู ตำบลห้วยหม้าย อำเภอสอง จังหวัดแพร่ ได้พระราชดำริเกี่ยวกับงานชลประทาน ดังนี้ ควรพิจารณาวางโครงการและก่อสร้างอ่างเก็บน้ำตามลำน้ำสาขาต่างๆ ของแม่น้ำยม เพื่อจัดหาน้ำให้ราษฏรหมู่บ้านต่างๆ ในเขตอำเภอสองและอำเภอเมืองแพร่ จังหวัดแพร่ สามารถมีน้ำทำการเพาะปลูกได้ทั้งฤดูฝน-ฤดูแล้ง และมีน้ำใช้เพื่อการอุปโภคตลอดปีด้วย ตามที่ราษฏรหมู่บ้านต่างๆ ได้ทูลเกล้าฯถวายฏีกาขอพระราชทานอ่างเก็บน้ำต่างๆดังกล่าว ควรพิจารณาก่อสร้างโดยเร่งด่วนตามความเหมาะสมต่อไป เป็นพระราชดำริที่ทรงหวงใยพสกนิกรชาวจังหวัดแพร่ โดยทั่วหน้า 

โครงการอ่างเก็บน้ำแม่แคม เริ่มการก่อสร้างเมื่อวันที่ 21 มีนาคม 2562 สิ้นสุดสัญญาการก่อสร้างในวันที่ 4 ธันวาคม 2564 โดยการก่อสร้างรับผิดชอบของ บริษัทอุดมศักดิ์เชียงใหม่ จำกัด รวมอายุสัญญา 990 วัน ความบรรจุระดับน้ำในอ่างสูงสุด 9,700,000 ลบ.ม. ทำนบหัวงานและอาคารความบรรจุ 8.55 ล้าน ลบ.ม. พื้นที่จะได้รับประโยชน์ในช่วงฤดูฝน 7,500 ไร่ พื้นที่ที่ได้รับประโยชน์ฤดูแล้ง 1,000ไร่ ในการก่อสร้างเวลานี้ อยู่ที่ 10-19%

วัตถุประสงค์ของโครงการพระราชดำริ

1. ใช้เป็นแหล่งเก็บน้ำ ช่วยเหลือในการเพาะปลูกให้แก่พื้นที่บางส่วนในเขตตำบลร่องฟอง ตำบลบ้านถิ่น ตำบลน้ำชำ ตำบลเหมืองหม้อ ตำบลกาญจนาและตำบลป่าแดง อำเภอเมือง จังหวัดแพร่

2. เป็นแหล่งน้ำสำหรับการอุปโภค บริโภคช่วงฤดูแล้งของราษฏร และสัตว์ในเขตโครงการ

3. เพื่อยกฐานะความเป็นอยู่ของราษฏรที่อยู่ในเขตพื้นที่โครงการและบริเวณใกล้เคียงให้ดีขึ้น

4. เป็นแหล่งแพร่ เพาะและขยายพันธ์ปลาน้ำจืดให้ราษฏรได้บริโภคและมีรายได้เสริม

นับว่าโครงพระราชดำริ ในพระองค์ท่าน จะทำให้ชาวจังหวัดแพร่ มีน้ำกิน น้ำใช้ และน้ำเพื่อการเกษตร ตลอดทุกฤดูกาล ตามที่ได้เกิดโครงการพระราชดำริขึ้นมา เหลือเวลาอีก 20 เดือน หรือ 620 วันโครงการก็จะสิ้นสุดสัญญา 

แต่ปัจจุบันนี้ได้เกิดโรคติดต่อระบาดเชื้อไวรัส โควิด-19 ไปทั่วประเทศ ในพื้นที่จังหวัดแพร่ ก็มีการควบคุมเข้มกับผู้คนที่เดินทางเข้าออกในพื้นที่ดังกล่าว จึงเกิดมีปัญหาตามมาคือ คนงานก่อสร้างที่มาต่างจังหวัดที่ผู้รับงานประมูลจัดหามาไม่สามารถที่จะเข้ามาทำงานได้ตามปรกติ ในเวลานี้จะมีแต่เครื่องจักรกลและคนงานในพื้นที่จังหวัดแพร่เท่านั้น เท่ากับว่าการทำงานของโครงการจากผู้รับงานทำงานได้เพียง 50-60% เท่านั้นไม่เต็ม 100% ในเมื่อมีเกิดเหตุวิกฤติเช่นนี้ งานจะไม่จบตามสัญญาแน่นอน นั้นเป็นการวิเคราะห์ของ ผู้ควบคุมการก่อสร้างโครงการฯ จาก นาย ธนพล พงศ์วิกรมวัฒน์ หัวหน้าฝ่ายก่อสร้างที่ 1 สำนักงานก่อสร้างชลประทานขนาดกลางที่ 4 อ.สวรรคโลก จังหวัดสุโขทัย แต่ทางบริษัท อุดมศักดิ์ เชียงใหม่ จำกัด ได้ยืนหนังสือถึงทางรัฐบาลในหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเพื่อที่จะขอยืนสัญญาต่ออีก 180 วัน หลังสิ้นสัญญาลง ทางรัฐบาลจะต้องเสนอเข้าที่ประชุมต่อคณะรัฐมนตรีแล้วประกาศเป็น พ.ร.บ.ทั่วประเทศกับโครงการในพระราชดำริหรือโครงการใหญ่ๆ ที่มีกระทรวงหรือรัฐควบคุมงบประมาณการก่อสร้างต่างๆ ชาวจังหวัดแพร่ ก็จะมีความหวังกับแหล่งน้ำอีกแหล่งหนึ่ง อย่างน้อยก็คงจะบรรเทาความเดือดร้อนของผู้คนที่มีความจำเป็นต้องใช้น้ำ น้ำคือชีวิต เสียงตบมือทุกท่านคือพลังน้ำใจและกล่าวคำตอบแทนคำว่าขอบคุณ บุคลากรทางการแพทย์ทั่วไทยและทั่วโลก สู้ สู้ สู้

หนานน้อย เวียงโกศัย : ข่าว    

เบียร์ : เรียบเรียง 

เฟรน : กราฟิก 

นิสายชล ศิริวาท : การตลาด

ขอขอบคุณ ฝ่ายควบคุมก่อสร้างโครงการฯ